Barra li tingħata l-COLA kollha, nistaqsi jekk wasalz iż-żmien li kull pensjoni tkun tax free!
Bħala kelliem għal livell għoli tal-għajxien għandi nteress li nħares ukoll l-interessi tal-anżjani tagħna, aktar u aktar meta min-naħa qed ikollna inqas trabi li jitwieldu u min-naħa l-oħra aktar anżjani jgħixu aktar.
L-esperjenza qed turnina li filwaqt li qed niftaħru li għandha ekonomija sejra tajba u l-GDP huwa wieħed b’saħtu IMMA r-realtà ta’ diversi anzjani hija differenti. Huma diversi anzjani li qegħdin jesperjenzaw il-faqar… u meta ngħid faqar ma jfissirx biss faqar materjali jew finanzarju imma anke faqar emozzjoniali, mentali, soċjali u psikoloġiku!
Għalkemm li wieħed ikun anżjan qatt u qatt ma kien mument faċli minħabba diversi fatturi, l-esperjenza attwali qed turina li tkun anżjan illum il-ġurnata huwa aktar ta’ sfida u wġigħ ta’ qalb/ras.
Filwaqt li l-Gvern jiftaħar li qalbu hija mal-battut, fir-realtà qalbu qed tħabbat mal-korrotti u l-ħallelin li qegħdin jitħallew jitħanżru u jiffangaw minn fuq dahar il-poplu, li jinkludi anke l-anzjani. L-aħħar skandlu tar-racket tas-servizzi soċjali huwa xhieda ta’ dan.
Mill-aħħar stħarriġ li sar, qed joħroġ ċar kull darba li l-għoli tal-ħajja hija ta’ wġigħ ta’ ras għal diversi. Jidher ċar li l-aktar kategorija tas-soċjetà tagħna li mhix qed tlaħħaq mal-għoli tal-ħajja huma l-anzjani tagħna. Xi wħud mill-anzjani tagħna qegħdin jispiċċaw iduru fuq uliedhom jew membri oħra tal-familja biex jgħinuhom, filwaqt li oħrajn qegħdin ifittxu l-għajnuna tas-soup kitchens.
Dan mhux qiegħed ngħidu jien biss.
Qalitu l-Caritas fid-dokument ‘Mininum essential budget for a decent living’, u issa wkoll l-istudju professjonali li sar mill-General Workers’ Union flimkien mal-Moviment Graffiti u l-Alleanza kontra l-faqar.
F’dan ir-rapport/studju bl-isem ta’ ‘A proposal towards the defintion and estimate of the national living income in Malta 2022’, jikkonferma dak li ilna ngħidu, li l-anzjani mhumiex qed ikollhom livell diċenti ta’ għajxien.
Fil-fatt, f’dan l-istudju jaqsam il-populazzjoni f’diversi kategoriji, fosthom single parent, ġenituri b’ulied, anzjan single u koppja anzjani. Permezz ta’ kalkoli mibnija fuq seba’ bżonnijiet, fosthom is-saħħa, l-ikel u l-housing, dan ir-rapport ħareġ kemm wieħed f’kull kategorija għandu jkollu dħul biex jassigura li jkollu livell ta’ għajxien diċenti.
Fil-fatt, f’dan ir-rapport f’paġna 80, l-anzjani single għandhom bżonn ikollhom dħul mill-inqas ta’ 12K fis-sena, filwaqt li koppja anzjana għandha bżonn ikollhom dħul mill-inqas ta’ kważi 18K (17,704).
Il-kbir għadu ġej! Imma fl-istess rapport jiddikjara li 71% mill-anzjani single f’pajjiżna (jiġifieri kważi 20K anżjan single) ma għandhomx dan id-dħul! Min-naħa l-oħra, kważi 18K jiġifieri 68% tal-koppji anzjani li ma għandhomx dan id-dħul!
Dan ifisser li madwar 38,000 anzjani f’Malta ma għandhomx ħajja diċenti! Prosit Ministru!
X’jista’ jagħmel il-Gvern?
Barra li jagħti l-COLA kollha, nistqasi jekk wasalx iż-żmien li bħala turija ta’ apprezzament tal-ħidma tagħhom matul is-snin u għas-sagrifiċċji li huma għamlu, titneħħa kull tip ta’ taxxa fuq il-pensjoni tagħhom. Fil-qosor, li kull pensjoni tkun tax free! Ifisser ukoll li min jirċievi aktar minn pensjoni waħda (hemm xi wħud għandhom pensjoni tat-teżor jew inkella minn barra minn Malta), dawn jingħatawlhom kollha bla taxxa!
Il-penzjonanti ħadmu għal penzjoni tagħhom. Il-penzjonanti ħallsu t-taxxa matul is-snin kollha.
Nistaqsi: hemm bżonn li dan l-istat jibqa’ jintaxxa lil persuna sa mewtha… u anke wara mewtha? Infakkar li l-PN kien issuġerixxa li titneħħa l-kawża mortis – taxxa tas-suċċessjoni – ukoll għalkemm meta konna fil-Gvern, numru ta’ miżuri kienu tneħħew.
Min jgħid li b’dan il-mod jonqos id-dħul tal-Gvern, ikun tajjeb li jaraw kif il-Gvern qed jisparparja u jberbaq il-miljuni biex ipaxxi lil tal-qalba! Kieku nieħdu l-miljuni mill-Vitals/Stewards, kieku nnaqsu d-direct orders u s-salarji tal-positions of trust, allura ma nitkellmux b’dan il-mod. Għall-anzjani ma għandhux flus, filwaqt li tal-qalba qed jitħanżru u jiffangaw?
Imma ’l hinn mid-dħul finanzjarju, hemm bżonn biex l-anżjani tagħna jibqgħu jkollhom standard of living tajjeb, jeħtieġ li jibqgħu, sakemm jistgħu, jgħixu fil-komunità tagħhom. Hekk kif siġra jekk tinqala’ minn posta, tbati biex tikber f’post ieħor, hekk ukoll l-anzjani. L-anzjani għandhom jibqgħu jgħixu fil-komunità tagħhom sakemm huwa possibbli.
Kien għalhekk il-PN fil-Gvern kien daħħal diversi servizzi li jagħtu appoġġ lil anzjani biex jibqgħu f’darhom. Kien il-PN fil-Gvern li daħħal il-home help, telecare, meals on wheels, is-servizz tal-handyman, u skemi għal carers.
L-anzjani tagħna huma l-memorja ta’ pajjiżna. L-anzjani tagħna huma l-patrimonju ta’ pajjiżna. Tajjeb ukoll li niftakru li bil-mod kif nistmgħu lil anzjani ta’ llum, huwa l-mod kif inkunu qegħdin ngħallmu lil ġenerazzjoni ta’ għada kif jistmgħu lilna meta nkunu anzjani aħna stess!
(Dan l-artiklu ġie ippublikat fuq il-gazzetta Il-Mument – 29 t' Ottubru, 2023)
Comments