Surplus

Għalkemm is-surplus ekonomiku huwa wieħed tajjeb, il-pajjiż għaddej minn defiċit etiku u morali!

Il-Gvern Laburista jiftaħar ħafna b’ekonomija li sejra tajba. Għalkemm dan huwa fatt, tajjeb li wieħed jgħarbel ftit x’inhuma r-raġunijiet li wasslu biex l-ekonomija tagħna tkun fis-sod. Wieħed żgur ma jistax ma jsemmix li l-Gvern Laburista qiegħed jaħsad dak li l-Gvernijiet Nazzjonalista b’tant determinazzjoni żergħu! Il-Gvernijiet Nazzjonalista b’sens qawwi ta’ responsabbilta’ lejn pajjiżna kienu ħadu deċiżjonijiet, xi wħud minnhom iebsa u mhux popolari, biex bnew il-pedamenti tal-ekonomija. Tajjeb li niftakru li l-Gvern Laburista kien għaref biżżejjed li jkompli jimxi u jibni fuq dak li sab. Tajjeb li niftakru li l-aħħar darba li l-Gvern Laburista kien fil-Gvern, jiġifieri fis-snin 70/80, il-viżjoni ekonomika tal-Gvern Laburista ta’ dak iż-żmien kienet waħda magħluqa u protettiva. Wieħed biżżejjed isemmi s-sistema tal-bulk buying u ċ-ċikkulata Deżerta bħala eżempji klassiċi ta’ ekonomija magħluqa. Għaldaqstant, l-ekonomija bħalissa sejra tajjeb għaliex il-Gvern Laburista ma baqax jimxi fuq principji ta’ ekonomija Soċjalista imma għaraf jilqa’ l-ekonomija ta’ suq miftuħ.

L-ekonomija sejra wkoll tajjeb għaliex il-klima internazzjonali marret għall-aħjar. Matul l-aħħar snin ta’ tmexxija Nazzjonalista, l-ekonomija internazzjonali kienet marret lura bħal granċ. Ilkoll niftakru l-bail outs ta’ pajjiżi li tniżżlu għarkupptejhom. F’dak iż-żmien, b’sens qawwi ta’ tmexxija soda, Lawrence Gonzi u l-amministrazzjoni tiegħu, ħadmu biex l-ekonomija tagħna ma tmurx lura u tieħu tisbita. Fil-fatt hekk ġara u għalkemm kienu diversi, fosthom anke esponenti Nazzjonalisti, li kienu jikkritikaw lill-Gvern ta’Lawrence Gonzi, inħoss li Lawrence Gonzi kien Prim Ministru li qeda dmiru bl-aktar b’mod integru u serju għall-ġid komuni.

L-ekonomija sejra wkoll tajjeb għaliex it-turizmu sejjer tajjeb. Għalkemm dan is-suċċess huwa mibni fuq medda ta’ żmien, tajjeb li wieħed isemmi li dan sejjer tajjeb għaliex f’pajjiżi oħra dan sejjer ħażin! Diversi turisti, b’mod partikolari dawk tal-lingwa Ingliża, qegħdin jagħżlu li jżuru lil pajjiżna għaliex f’pajjiżi oħra li s-soltu jżuru, bħalMarokk, it-Tuneżija u Spanja hemm inkwiet u theddid terroistiku. Hija t-tama li l-aħħar ġrajjiet li seħħew fostna ta’ bombi taħt il-karozzi, fosthom tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia, ma jwasslux għal ċerta biża’ fost it-turisti!

L-ekonomija sejra tajjeb għaliex wieħed irid isemmi li nnegozju tal-kostruzzjoni sejjer tajjeb! Għalkemm personalment jiena favur l-iżvilupp, dan l-iżvilupp jeħtieġ ikun wieħed sostennibbli. Ma jistax ikun li biex l-ekonomija tmur tajjeb nispiċċaw nitilfu l-ftit art li baqgħalna. Ma jistax ikun nispiċċaw donna ngħixu f’belt waħda! Matul dawn l-aħħar erba’ snin, il-persuni fil-kostruzzjoni donnhom saru huma li jmexxu lill-Gvern minn imnieħru! Wieħed ma għandux bżonn ħafna għerf biex ikun jaf għalfejn dan. Il-Gvern Laburista rebaħ l-elezzjoni b’ħafna wegħdiet lil persuni fil-kostruzzjoni. Biżżejjed wieħed jara listatistika ta’ kemm permessi ngħataw qabel l-aħħar elezzjoni!

Għaldaqstant bħala Viċi-Sindku ta’ San Ġiljan ma nistax naċċetta li jkun hemm aktar żvilupp enormi f’din il-lokalita’. Biżżejjed wieħed jara x’qed jimbena ġewwa Triq B’kara. Issa, anke fejn qabel kien hemm is-sala tat-tiġijiet imsejħa The Palms , qiegħed jiġi propost bini t’aktar minn 177 appartament, ħwienet u uffiċċini! Veru li dan ser idaħħal il-flus fil-but tas-sidien u talħaddiema li ser jagħmlu x-xogħlijietI MMA dan ser jirvina l-kwalita’ tal- ħajja tar-residenti tal-madwar! Dan jgħodd għal diversi lokalitajiet oħra!

F’dan il-kuntest kollu, il-Gvern Laburista qiegħed jiftaħar li mhux biss l-ekonomija sejra tajba imma li l-pajjiż qiegħed jirreġista surplus wara diversi snin. Għal darba oħra, il-Gvern Laburista jipprova jbella’ r-ross bil-labra. Għalkemm huwa minnu li l-pajjiż qiegħed jirresġistra surplus, wieħed jagħmel tajjeb li jifli dan il-fatt. Kif jgħidu l-Ingliżi: ‘the devil is in the detail’!

L-ewwel ħaġa, wieħed tajjeb li jsemmi li kien proprju l-Gvern ta’ Lawrence Gonzi li kien stqarr li f’dan iż-żmien, pajjiżna kien ser ikollu possibbilta` ta’ surplus wara ħafna snin. Dan kien qiegħed jingħad minħabba ċertu deċiżjonijiet ibsin li kienu qegħdin jittieħdu dak iż-żmien u li żgur li kienu sejrin iħallu ċertu effett pożittiv fuq l-ekonomija.

It-tieni kumment li wieħed jista’ jżid huwa wkoll li jekk wieħed ma jonfoqx, allura żgur li ser jibqagħlu fil-but! Jekk wieħed ma nonfoqx il-paga kollha, żgur li fl-aħħar tax-xahar ser ikollu ferm aktar fil-but! Matul dawn l-aħħar erba’ snin, il-Gvern Laburista ma għamel l-ebda investiment fuq l-infrastruttura tal-pajjiż. Kull proġett li tlesta jew qiegħed iseħħ, fosthom il-coast road , il-junction tal-Kappara u l-entratura ta’Bieb il-Belt, huma kollha proġetti li bdew mill-amministrazzjoni Nazzjonalista! Il-Gvern Laburista sab sew is-sodda mifruxa! S’issa l-Gvern Laburista lanqas għadu ħabbar kif sejjer jonfoq id-diversi miljuni ta’ ewro li Lawrence Gonzi kien ġab proprju fl-aħħar jiem talamministrazzjoni tiegħu!

It-tielet kumment li ngħaddi fuq is-surplus huwa dak li qalet dan l-aħħar l-NSO fejn uriet li s-surplus huwa l-aktar dovut għall-bejgħ tal-passaporti! Personalment inħoss li għalkemm dan mhux sew għaliex iċ-ċittadinanza tagħna ma għandhiex tkun waħda għal bejgħ, dan il-bejgħ mhux sostennibbli. Hemm limitu. Għalkemm huwa tajjeb li wieħed ikollu l-lista ta’ dawn iċ-‘ċittadini’ ġodda, wieħed ma jistax ikompli jbiegħ iċ-ċittadinanza għas-snin li ġejjin!

F’dan il-kuntest kollu u f’dak kollu li qiegħed iseħħ f’pajjiżna, inħoss li għalkemm is-surplus ekonomiku huwa wieħed tajjeb, min-naħa l-oħra l-pajjiż għaddej minn defiċit etiku u morali! Għalkemm pajjiżna qiegħed jiġġenera l-flus, fl-istess waqt donnu li qiegħed jiftaqar sew minn dawk il-valuri li sawruh matul issnin! Inħoss li hawn surplus ta’ diżonesta’ politika. Hawn surplus ta’ egożmu u regħba sfrenata. Hawn surplus ta’ indifferenza. Hawn surplus ta’ impunità – li tista’ tgħid u tagħmel li trid. Hawn surplus ta’ suppervja politika. Hawn surplus ta’ inġustizzja soċjali.

Nagħmlu tajjeb li niftakru li l-bniedem mhux bis-surplus biss jgħix…

(Dan l-artiklu ġie ippublikat fuq il-gazzetta Il-Mument – 5 ta' Novembru, 2017)